Het doel van het programma Water-Land-Schap is om problemen met water in landelijke gebieden in onderlinge samenhang op te lossen, in nauwe samenwerking met de gebruikers van het gebied zoals landbouwers en bedrijven, bewoners en landschapsbeheerders.
De beoogde output van het programma is een sterkere landbouw, een duurzame watervoorraad, een goede waterkwaliteit, een opvang van teveel aan water zowel in bebouwde omgeving als in natuurlijke systemen en een sterker landschap in het gebied. Het programma wil daarbij rekening houden met de extra stress die de klimaatverandering op het watersysteem zal zetten.
De oproep Water-Land-Schap verzamelde voorstellen voor initiatieven om watergebonden problemen aan te pakken. Daaruit werden 14 voorstellen geselecteerd, die gebundeld worden in het landinrichtingsproject Water-Land-Schap. Dat beoogt een klimaatrobuuste landbouw, een duurzame watervoorraad, een goede waterkwaliteit, een opvang van teveel aan water zowel in bebouwde omgeving als in openruimtegebieden, en mooiere landschappen.
De drie geselecteerde voorstellen in West-Vlaanderen zijn:
1 De Gaverbeekvallei: een klimaatbestendig waterlandschap
Het initiatief omvat het volledige deelbekken van de Gaverbeek, die door de gemeenten Harelbeke, Deerlijk, Waregem en Zulte loopt.
Het initiatief is geënt op de Gaverbeekvisie, een van de strategische acties van het Interreg project VALYS. Het streeft naar een veerkrachtige beekvallei die bestand is tegen de klimaatuitdagingen. Vier deelgebieden komen voor in het initiatief, met elk hun specifieke doelstellingen:
- de Gaverbeekse Meersen: win-win voor landbouw, waterbeheer, landschap, natuur
- Deerlijk: overstromings- en slibproblematiek in Lisbonna
- Anzegem, Zwevegem: erosie, hergebruik van water
- Bellegem: bufferbekken
Lokale coalitie:
- Provincies West- en Oost-Vlaanderen
- Vlaamse Milieumaatschappij
- Boerenbond
- Natuurpunt Waregem en Gaverstreke
- De Grenshoeve, Farmco, Stefaan Cras
- Gemeentebesturen Zulte, Waregem, Zwevegem, Anzegem, Deerlijk
2. Robuuste waterlopen Westhoek
Dit initiatief ligt in de gemeente Heuvelland en de stad Ieper in het stroomgebied van de Kleine Kemmelbeek. De beek vormt de bron van de waterwinning in de Dikkebusvijver en kampt met sterke erosie waardoor de waterwinning steeds meer moet investeren in het baggeren van de vijver. Het doel van het initiatief is om samen met de landbouwers en de betrokken overheden een totaalaanpak voor erosie langs de Kleine Kemelbeek uit te werken en daarbij ook te werken aan waterkwaliteit. Het initiatief bouwt verder op een leaderproject.
Lokale coalitie
- Regionaal Landschap Westhoek
- Boerenbond
- ABS
- Watergroep
- stad Ieper
- gemeente Heuvelland
- Provincie West-Vlaanderen
- Inagro
- De plaatselijke landbouwers.
3. Naar een duurzaam landbouwproductielandschap
Dit initiatief is geënt op een bestaande samenwerking in het kader van een gebiedsgericht landinrichtingsprogramma in de regio Midden-West-Vlaanderen (Moorslede, Ledegem, Roeselare).
Er worden concrete maatregelen vooropgesteld rond de aanpak van wateroverlast (stuwen, gecontroleerde overstromingsgebieden, …), tekort aan water (uitgravingen, captatiepunten, kleinschalige spaarbekkens,…), water in bodem als productiefactoren (beheerovereenkomsten op maat) en omgevingskwaliteit (landschapsbedrijfsplannen, functionele agrobiodiversiteit, …)
Lokale coalitie:
- Stad Roeselare, gemeenten Ledegem, Moorslede
- Inagro, CVBB
- ABS, Boerenbond, individuele landbouwers
- Stad-land-schap ’t West-Vlaamse hart
