Dat we voor klimaatuitdagingen staan en acties op terrein nodig zijn, hoeft geen betoog. De IJzer- en Handzamevallei fungeren in samenhang met haar bovenlopen als een soort klimaatspons. Waterbergend en waterafvoerend indien nodig, waterinfiltratie en watercaptatie op die plaatsen waar dit het best kan. Op Vlaams niveau behoren De IJzer- en Handzamevallei tot die gebieden met het grootste potentieel als waterbergende systemen.
Sinds jaren werken verschillende actoren in de Westhoek samen aan meerdere projecten. Het strategisch project zoekt nu actief naar een sterkere coördinatie, een breed draagvlak om de uitdagingen van klimaatadaptie en -mitigatie aan te gaan, dit op het snijpunt met de urgente uitdagingen van waterretentie, waterinfiltratie, watercaptatie en drinkwaterkwaliteit. Samen met de Vlaamse overheid maakt de provincie West-Vlaanderen werk van deze uitdagingen in de regio met de partners: Regionaal landschap Westhoek, Westtoer, De Watergroep, Zuidijzerpolder, Boerenbond, stad Poperinge, stad Diksmuide en de gemeenten Lo-Reninge, Alveringem, Vleteren, Houthulst en Kortemark.
Het strategisch project zet via gepaste inrichting en beheermaatregelen in op kansen voor de natuurlijke werking van de IJzer en haar broeken, in relatie tot de polders. Tegelijk worden kansen opgezocht voor recreatie en waterbeleving rekening houdend met de veerkracht van de vallei. Er wordt via kernversterking ingezet op kwalitatief wonen in de dorpen met het oog op waterhuishouding en open ruimte. Het project wenst waar mogelijk in te zetten op natte natuur die tegelijk kan zorgen voor waterzuivering en waterbeleving voor bewoners en recreanten. Het strategisch project neemt drie deelprojecten op, elk met hun eigen accenten en uitdagingen: het Blankaartbekken, de Handzamevallei en de bovenloop van de IJzer.
Het strategisch project brengt een positieve dynamiek en samenwerking voor de komende jaren op gang en wordt aangegrepen om een gebiedsprogramma voor de hele IJzer- en Handzamevallei op te zetten van Roesbrugge tot en met de IJzermonding in Nieuwpoort. Dit programma zet het watersysteem voorop, echter in relatie tot de verweving met vele functies in het landschap : landbouw, natuur, recreatie, wonen, werken, mobiliteit, …
