Evaluatie naar bepaalde kerncomponenten van collectief maatwerk: Analyse van toeleiding, begeleiding en evaluatie in Vlaanderen

Deze beleidsevaluatie, uitgevoerd in opdracht van het Departement Werk en Sociale Economie, onderzoekt de werking van drie kerncomponenten van de maatregel collectief maatwerk in Vlaanderen: toeleiding, begeleidingsvoorwaarden en periodieke evaluatie. De maatregel beoogt duurzame tewerkstelling van personen met een arbeidsbeperking in maatwerkbedrijven, en vormt sinds 2019 het uniforme kader voor collectieve tewerkstelling binnen de sociale economie.

De evaluatie heeft betrekking op de periode 2…

Deze beleidsevaluatie, uitgevoerd in opdracht van het Departement Werk en Sociale Economie, onderzoekt de werking van drie kerncomponenten van de maatregel collectief maatwerk in Vlaanderen: toeleiding, begeleidingsvoorwaarden en periodieke evaluatie. De maatregel beoogt duurzame tewerkstelling van personen met een arbeidsbeperking in maatwerkbedrijven, en vormt sinds 2019 het uniforme kader voor collectieve tewerkstelling binnen de sociale economie.

De evaluatie heeft betrekking op de periode 2019–2024 en bundelt inzichten uit desk research, bevragingen, verkennende interviews en workshops met stakeholders. In totaal werkten 74 maatwerkbedrijven mee aan een online bevraging (responsgraad 62,18%).

De toeleiding blijkt in de praktijk traag en complex te verlopen, onder meer door een gebrek aan koppeling tussen gegevensbronnen, inefficiënte procedures en beperkte instroom. Aanbevolen wordt onder meer om startpakketten voor werkondersteuning (WOP) te herzien, de ICF-methodiek te vereenvoudigen en snellere indicering mogelijk te maken.

Bij de begeleidingsvoorwaarden heerst tevredenheid over het belang van gepaste ondersteuning, maar stakeholders ervaren problemen met vage begrippen, praktische toepasbaarheid en inspectiepraktijken. Aanbevelingen richten zich op een duidelijke herdefiniëring van begrippen zoals begeleidingsgraad en op een verschuiving naar aantoonbare kwaliteitsvoorwaarden.

De periodieke evaluatie, die toeneemt in aantal, blijkt voor veel doelgroepwerknemers stressvol en voor bedrijven administratief belastend. Er is nood aan datagedreven evaluaties, uitbreiding van monitoring en versterking van de coachende rol van VDAB. Daarbij wordt gepleit voor een genuanceerde benadering van doorstroom, met oog voor sociale kwetsbaarheid en terugvalrisico.

Een overkoepelend spanningsveld in de evaluatie is dat tussen sociale doelstellingen en economische haalbaarheid voor maatwerkbedrijven. De onderzoekers pleiten voor evenwichtige beleidsaanpassingen die dit spanningsveld respecteren.

Deze evaluatie levert concrete, gedragen aanbevelingen op voor de aanpassing van het collectief maatwerk in de volgende Vlaamse regeerperiode (2024–2029). De inhoud is gericht op beleidsoptimalisatie en versterking van het sociaal-economisch potentieel van deze maatregel.

Deze tekst is gebaseerd op de originele bron en tot stand gekomen met inzet van AI-technologie. Controleer bij twijfel en hergebruik de bron voor juistheid en actualiteit.