De sociaal-economische impact van het onroerend erfgoed(beleid) in Vlaanderen: eindrapport, indicatorenkorf en bijlage

Over het belang en de waarde van erfgoed zijn de meeste overheden en burgers het eens; naast de charme zijn de kansen en de rijkdom die de geschiedenis van een object of plek ons bieden, het waard om erin te investeren. Toch wordt erfgoed nog steeds niet helemaal erkend als een belangrijke economische sector. Maar is dat wel terecht? 

De dienst onroerenderfgoedbeleid van het Departement RWO ging op zoek naar antwoorden. In haar opdracht werd door het studiebureau SumResearch en het Centrum voor …

Over het belang en de waarde van erfgoed zijn de meeste overheden en burgers het eens; naast de charme zijn de kansen en de rijkdom die de geschiedenis van een object of plek ons bieden, het waard om erin te investeren. Toch wordt erfgoed nog steeds niet helemaal erkend als een belangrijke economische sector. Maar is dat wel terecht? 

De dienst onroerenderfgoedbeleid van het Departement RWO ging op zoek naar antwoorden. In haar opdracht werd door het studiebureau SumResearch en het Centrum voor Economische Studiën van de KULeuven een onderzoek gevoerd naar de socio-economische impact van het onroerend erfgoed(beleid) in Vlaanderen.

De meest opmerkelijke resultaten

De studie werd tweeledig opgevat. In eerste instantie werd een socio-economische analyse van het onroerend erfgoed(beleid) in Vlaanderen gemaakt. In tweede instantie werd een indicatorenkorf opgesteld die in de toekomst een permanente monitoring van die economische impact zal toelaten.

De resultaten van de analyse bevestigen dat het werkveld van het onroerend erfgoed, hoewel vaak nog niet ten volle erkend als een economische sector, toch voor een aanzienlijke economische activiteit in Vlaanderen staat.
Concrete cijfers illustreren de lucratieve verhouding tussen de input (wat er vanuit de overheid in onroerend erfgoed wordt geïnvesteerd) en de output (impact op de uitvoerende sector, toerisme, recreatie en vastgoed).

Enkele opmerkelijke cijfers:

• De directe economische effecten, zoals te zien in die sectoren die ‘hands on’ aan het onroerend erfgoed werken zoals restaurateurs, aannemers of archeologen, komen het snels aan de oppervlakte. Zo genereerden de investeringen in onroerend erfgoed in 2009 een gecumuleerde tewerkstelling van 3 863 banen in de uitvoerende sector (bouw, architectuur, archeologie) gerelateerd aan onroerend erfgoed.
• Maar ook minder rechtstreeks meetbare gevolgen moeten worden beschouwd. Denk maar aan de toeristische aantrekkingskracht van de Vlaamse kunststeden, de invloed op creatieve industrieën of de identiteit van een stad. In 2009 was de output van toerisme en recreatie gerelateerd aan onroerend erfgoed goed voor een gecumuleerde toegevoegde waarde van 606 miljoen euro ofwel 0,34% ten opzichte van het BBP.
• Maar ook de impact van het aanwezige erfgoed op de vastgoedprijzen is aanzienlijk. Zo bleek dat indien in een gemeente 1% meer beschermd onroerend erfgoed aanwezig is, de waarde van een standaardwoning gemiddeld met 482 euro stijgt. De aanwezigheid van het erfgoed biedt dus een duidelijke meerwaarde aan woningen.
• Tenslotte werd ook aangetoond dat de totale toegevoegde waarde van onroerend erfgoed ruim 60% van de toegevoegde waarde van de landbouwsector bedraagt.
   

Het besluit laat geen er geen twijfel meer over bestaan; onroerend erfgoed is een meerwaarde voor Vlaanderen, een stabiele, niet-alloceerbare economische troef die niet mag worden onderschat.