De financiële toestand van de Vlaamse gemeenten. Analyse van de jaarrekeningen 2024

Deze analyse beschrijft de financiële situatie van de Vlaamse gemeenten op basis van de jaarrekeningen 2024. Het rapport biedt een overzicht van de exploitatie, investeringen, financiering en schulden van de 300 gemeenten in Vlaanderen.

In 2024 investeerden de gemeenten samen bijna 3,5 miljard euro, vooral in materieel vaste activa en investeringssubsidies. Dit bevestigt het bestaan van de lokale investeringscyclus en de rol van de lokale besturen in de overheidsinvesteringen. De investeringsgol…

Deze analyse beschrijft de financiële situatie van de Vlaamse gemeenten op basis van de jaarrekeningen 2024. Het rapport biedt een overzicht van de exploitatie, investeringen, financiering en schulden van de 300 gemeenten in Vlaanderen.

In 2024 investeerden de gemeenten samen bijna 3,5 miljard euro, vooral in materieel vaste activa en investeringssubsidies. Dit bevestigt het bestaan van de lokale investeringscyclus en de rol van de lokale besturen in de overheidsinvesteringen. De investeringsgolf leidde niet tot een problematische toename van de schulden. Dankzij onder andere een schuldkwijtschelding van 273 miljoen euro voor fusiegemeenten, bleef de stijging van de financiële schuld beperkt. De globale schuldgraad daalde zelfs voor het eerst onder de 50% van de exploitatieontvangsten.

De exploitatie-uitgaven namen sterker toe (+6,3%) dan de exploitatieontvangsten (+2,55%), maar de financiële situatie bleef gunstig. De autofinancieringsmarge (AFM), een indicator voor financiële duurzaamheid, bedroeg 1,556 miljard euro (8,93% van de exploitatieontvangsten) – een historisch hoog cijfer. De meeste gemeenten starten de nieuwe bestuursperiode 2025-2030 met een gezonde financiële basis. Het gecumuleerd budgettair resultaat (GBR) bedroeg eind 2024 bijna 3,5 miljard euro.

Ondanks het positieve exploitatiesaldo kon het negatieve investeringssaldo niet volledig gecompenseerd worden. Het saldo van exploitatie en investeringen kwam uit op -644 miljoen euro, wat mogelijk een negatieve impact heeft op het Belgische ESR-saldo (het begrotingstekort volgens Europese normen).

De exploitatie-uitgaven gingen voornamelijk naar personeel (bijna 52% van het totaal), met een opvallende stijging van de uitgaven voor het onderwijzend personeel. Bij de inkomsten vielen vooral de hogere werkingssubsidies van hogere overheden op, terwijl de aanvullende personenbelasting daalde door een eenmalige boekhoudkundige verschuiving in 2023.

Deze nota bundelt cijfers en grafieken per beleidsdomein, en biedt ook per gemeente indicatoren aan voor wie lokaal wil vergelijken.

Deze tekst is gebaseerd op de originele bron en tot stand gekomen met inzet van AI-technologie. Controleer bij twijfel en hergebruik de bron voor juistheid en actualiteit.