Overzicht van het onderzoekslandschap en de wetenschappelijke informatie inzake (marien) zwerfvuil en microplastics in België 2023

De 2023-editie van deze beleidsinformerende nota rapporteert een aantal nieuwe bevindingen:

• Momenteel lopen meerdere nationale en Europese projecten met Belgische onderzoekers en een focus op plastic. Deze projecten gaan na hoe het transport van plastic in rivieren verloopt en of rivieren en estuaria optreden als accumulatie-gebieden van plastic afval.
• In 2020 startte een onderzoek naar de mate waarin rivieren in Vlaanderen een transportroute voor plastic naar de Noordzee kunnen zijn. De eers…

De 2023-editie van deze beleidsinformerende nota rapporteert een aantal nieuwe bevindingen:

• Momenteel lopen meerdere nationale en Europese projecten met Belgische onderzoekers en een focus op plastic. Deze projecten gaan na hoe het transport van plastic in rivieren verloopt en of rivieren en estuaria optreden als accumulatie-gebieden van plastic afval.
• In 2020 startte een onderzoek naar de mate waarin rivieren in Vlaanderen een transportroute voor plastic naar de Noordzee kunnen zijn. De eerste inzichten onthullen dat het meeste plastic afval in het Schelde-estuarium blijft en dus niet naar zee stroomt.
• Nieuw onderzoekt toont aan dat zeeverneveling (‘sea spray’) de overdracht van micro- en nanoplastics van de oceaan naar de atmosfeer mogelijk maakt.
• Er bestaan nog geen voedingsnormen voor micro- en nanoplastics. Al is er wel een publieke bezorgdheid: vormen micro- en nanoplastic deeltjes een ernstig risico voor het milieu en de menselijke gezondheid? Om de effecten van blootstelling aan micro- en nanoplastic deeltjes te beoordelen, zowel via voedsel, water en lucht, en de risico’s voor de volksgezondheid adequaat in te schatten is meer gericht wetenschappelijke onderzoek nodig.
• Wetenschappers doen al meer dan 20 jaar onderzoek naar de aanwezigheid en mogelijke effecten van zwerfvuil in het Belgisch deel van de Noordzee en op het strand. Tot nu zijn Belgische onderzoekers betrokken bij meer dan 150 wetenschappelijke artikels over het thema (marien) zwerfvuil of microplastics.
• Gezien het maatschappelijk belang van deze problematiek, engageren niet enkel de Vlaamse onderzoekers zich, maar groeit ook het aantal initiatieven bij de spelers uit de Blauwe Economie. Vanuit deze hoek wordt ingezet op onderzoek naar innovatieve oplossingen voor marien zwerfvuil en microplastics (o.a. via de werking van de Blauwe Cluster).