Numerieke modellering waterbeheer: deelopdracht 5. Verzilting IJzer. Versie 0.2

De voorbije jaren werden zeer hoge zoutconcentraties gemeten in de IJzer. Deze verstoren de waterinname vanuit de IJzer voor landbouw en drinkwaterproductie. Bij aanvang van deze studie werd vermoed dat de hoge zoutconcentraties het gevolg zijn van de toepassing van omgekeerd spuibeheer aan de Ieperstuw in het voorjaar, gevolgd door zeer lage afvoeren tijdens de zomer.
Het ‘omgekeerd spuibeheer’ houdt in dat men tijdens het voorjaar (ruwweg van 1 maart tot 1 mei) de schuiven van de Ieperstuw bij …

De voorbije jaren werden zeer hoge zoutconcentraties gemeten in de IJzer. Deze verstoren de waterinname vanuit de IJzer voor landbouw en drinkwaterproductie. Bij aanvang van deze studie werd vermoed dat de hoge zoutconcentraties het gevolg zijn van de toepassing van omgekeerd spuibeheer aan de Ieperstuw in het voorjaar, gevolgd door zeer lage afvoeren tijdens de zomer.
Het ‘omgekeerd spuibeheer’ houdt in dat men tijdens het voorjaar (ruwweg van 1 maart tot 1 mei) de schuiven van de Ieperstuw bij vloed niet volledig sluit, maar op een kier laat staan om een vlottere landinwaartse migratie van glasaal toe te laten. Als gevolg van deze maatregel stroomt er tijdens vloed zout water vanuit de havengeul van Nieuwpoort naar de IJzer. Tijdens natte jaren wordt dit zout water tijdens wassen weer weggespoeld. Tijdens droge jaren is dat minder het geval.
Het doel van de opdracht ‘Verzilting IJzer’ is na te gaan of de combinatie van omgekeerd spuibeheer in het voorjaar en lage bovenafvoeren tijdens de zomer de geobserveerde hoge zoutconcentraties kan verklaren en, zo ja, welke maatregelen er mogelijk zijn om de impact van het omgekeerd spuibeheer op de zoutconcentraties te beperken.
Een secundaire doelstelling van het project bestaat erin de advectie-dispersiemodule (AD) van het softwarepakket Mike1D te evalueren. Deze secundaire doelstelling is volledig ondergeschikt aan de hoofddoelstelling.
De studie is uitgevoerd aan de hand van een dieptegemiddeld 1D advectie-dispersiemodel van de hoofdloop van de IJzer. Een eerste versie van dergelijk model werd enige tijd geleden reeds ontwikkeld (Viaene et al., 2008). Sindsdien zijn er verbeterde versies van het 1D hydrodynamische model van de IJzer beschikbaar gekomen (laatste versie in Witteveen+Bos en DHI, 2021) en zijn er ook bijkomende continue conductiviteitsmetingen uitgevoerd. Aan de hand van deze nieuwe informatie is een verbeterd 1D advectie-dispersiemodel opgesteld. Ondanks de beperkingen van dit modeltype, wordt verwacht dat het (op basis van succesvolle ervaringen op andere waterwegen) toch zou moeten volstaan voor een verkennende analyse.
De opdracht bestaat uit 4 onderdelen:
1 gegevensverwerking;
2 modelopbouw en -kalibratie;
3 historische analyse;
4 scenario-analyse.