Conceptnota "Ieder kind taalheld": Vlaams taalplan Nederlands in de scholen

De Vlaamse regering stelt met de conceptnota Ieder kind taalheld een breed en structureel plan voor om de kennis van het Nederlands bij leerlingen te versterken. Centraal staat de ambitie om elk kind – ongeacht thuistaal of achtergrond – gelijke onderwijskansen te bieden via een stevig taalbeleid. De focus ligt op het basis- en secundair onderwijs, met tien concrete acties die inzetten op vroege taalontwikkeling, het remediëren van achterstand, hervorming van onthaalonderwijs, en versterking van…

De Vlaamse regering stelt met de conceptnota Ieder kind taalheld een breed en structureel plan voor om de kennis van het Nederlands bij leerlingen te versterken. Centraal staat de ambitie om elk kind – ongeacht thuistaal of achtergrond – gelijke onderwijskansen te bieden via een stevig taalbeleid. De focus ligt op het basis- en secundair onderwijs, met tien concrete acties die inzetten op vroege taalontwikkeling, het remediëren van achterstand, hervorming van onthaalonderwijs, en versterking van de leerkracht en schoolomgeving.

De aanleiding voor dit plan is het alarmerende signaal dat het taalniveau van leerlingen in Vlaanderen al twintig jaar daalt. Volgens de PIRLS-resultaten en KOALA-screenings is vooral het begrijpend lezen sterk achteruitgegaan, ook bij Nederlandstalige kinderen. De problematiek is acuter in grootsteden, maar manifesteert zich in heel Vlaanderen.

Het plan voorziet onder meer in:

• vroegtijdige taalscreenings vanaf 2,5 jaar en aangepaste KOALA-instrumenten;

• taalremediëring via voorinstructie in kleuter- en lager onderwijs;

• de oprichting van zogeheten taalheldklassen voor nieuwkomers en leerlingen met onvoldoende basiskennis Nederlands;

• extra lessen Nederlands bij overgang naar secundair onderwijs;

• structurele versterking van zomerscholen en instapklassen voor peuters;

• opleidingen voor taalexperten in samenwerking met Leerpunt en de Taalunie;

• investeringen in kwaliteitsvol lesmateriaal voor taaldidactiek.

Het plan benadrukt dat taalverwerving niet enkel een opdracht is voor het onderwijs, maar voor de hele samenleving. Ouders, welzijnsactoren, lokale besturen, bibliotheken, het jeugdwerk en vrijwilligers worden actief betrokken bij het creëren van een taalrijke omgeving. Het engagement wordt ondersteund via projectsubsidies, vrijwilligerstegemoetkomingen en lokale partnerschappen.

De uitvoering start gefaseerd vanaf 2025, met een jaarlijks budget dat oploopt tot ruim 80 miljoen euro. Monitoring gebeurt via verplichte rapportages van screenings, inspectietoezicht, doorlichtingen en wetenschappelijke evaluaties.