In 2018 startte het Departement Omgeving met een grootschalig onderzoek rond voedselverlies en consumentengedrag bij de Vlaamse huishoudens. “Door middel van dagboekonderzoek en een bevraging konden we de relaties in kaart brengen tussen de hoeveelheid voedselverlies bij Vlaamse huishoudens, het hieraan gerelateerde aankoopgedrag, de bewaarmethoden en
eetpatronen, en de achterliggende kennisleemten, motivatoren en psychologische mechanismen die dit gedrag kunnen verklaren”, klinkt het. Al die resultaten werden nu verzameld in één dossier. Nu al een tip voor de aardappelliefhebbers: schil eens eentje minder, zowat de helft van de ondervraagden moet aardappelen weggooien omdat ze er te veel klaarmaken.
We hebben het allemaal wel eens voor: te veel pasta gekookt, te veel koffie gezet, te lang gewacht om die appel op te eten, een broodzak laten openstaan… En dan verdwijnt er wel wat voedsel in onze gootsteen, onze vuilniszak, bij de kippen of op de composthoop. Gemiddeld 37 kilo per Vlaming per jaar, becijferde het Departement Omgeving. Of zo’n 369 euro per gezin. Om te weten te komen wat, waarom en hoe de Vlaming voedsel weggooit, startte het departement een grootschalig onderzoek. Die resultaten zijn nu samengebracht in en nieuw dossier.
Eerst en vooral, wat gooien we weg? “Uit de antwoorden blijkt dat 66 procent van het voedsel dat Vlaamse huishoudens weggooien vast voedsel is: vooral brood en banket, fruit, groenten en aardappelproducten”, klinkt het. “Bij de 34 procent min of meer vloeibare producten zoals soep en vloeibare zuivel, vallen vooral de hoge cijfers voor koffie en thee op.” Een kwart van dat weggegooid voedsel komt in de restafvalzak terecht. Een derde spoelen we door de gootsteen en de rest gaat naar onze huisdieren, de GFT-bak of de composthoop.
Er zijn twee grote redenen waarom we voeding weggooien: omdat we de producten niet op tijd gebruiken (57% van het totale voedselverlies) of omdat er teveel werd bereid, opgeschept of geschonken (30% van het totale voedselverlies). Koffie, thee, rijst, pasta en aardappelen horen in de tweede categorie. Brood, zuivel, groenten en fruit gaan dan weer vaker over hun houdbaarheidsdatum.
Nu we weten waarom we met z’n allen zoveel voedsel weggooien, kunnen we er ook iets aan gaan doen. “Al is dat best complex”, klinkt het bij het Departement Omgeving. “De hoeveelheid voedselverlies die bij huishoudens thuis ontstaat, wordt immers bepaald door een samengaan van op elkaar inwerkende elementen. Voedselverlies voorkomen vraagt het aanpakken van niet één, maar verschillende onderliggende redenen. Inzetten op educatie lijkt een succesvolle aanpak: volwassenen die huishoudpraktijken aangeleerd krijgen zoals de juiste porties klaarmaken en restjes gebruiken, verspillen minder voedsel.” Af en toe je koelkast en voorraadkast nakijken en
eens experimenteren met wat je daar vindt, het kan onze afvalberg alleen maar verkleinen.
