Verslag 'themadag Natte teelten en bouwmaterialen': vernatting en lokale ketens in de Vlaams-Nederlandse grensregio

Op 27 mei 2025 vond in Aarle-Rixtel (Nederland) een themadag plaats over natte teelten en bouwmaterialen, georganiseerd in het kader van de Interreg-projecten ADMIRE en CASCO. De bijeenkomst bracht een breed publiek samen: landbouwers, natuurbeheerders, onderzoekers, architecten, bouwbedrijven, beleidsmakers en actoren uit de sociale economie. De focus lag op het verkennen van de kansen die natte landbouw biedt voor klimaatadaptatie én voor de productie van lokale, natuurlijke bouwmaterialen.

Ti…

Op 27 mei 2025 vond in Aarle-Rixtel (Nederland) een themadag plaats over natte teelten en bouwmaterialen, georganiseerd in het kader van de Interreg-projecten ADMIRE en CASCO. De bijeenkomst bracht een breed publiek samen: landbouwers, natuurbeheerders, onderzoekers, architecten, bouwbedrijven, beleidsmakers en actoren uit de sociale economie. De focus lag op het verkennen van de kansen die natte landbouw biedt voor klimaatadaptatie én voor de productie van lokale, natuurlijke bouwmaterialen.

Tijdens de voormiddag kwamen verschillende experten aan het woord. Onder meer Hilde Vanwildemeersch van Woonder gaf toelichting over het bouwen met planten zoals stro, riet en populier. Ze benadrukte het belang van korte ketens, beperkte bewerking, en het vermijden van pesticiden. Een voorbeeld is de inzet van lokaal geteelde strobalen als gevelmateriaal of isolatie. Er werd ook ingegaan op het gebruik van lisdodde, zowel als teelt op natte gronden als voor toepassingen in de bouw.

Een ander aandachtspunt was het herstel van veengebieden en het belang van natte bodems voor koolstofopslag. Stichting Bargerveen lichtte toe dat drooglegging van veenbodems leidt tot CO₂-uitstoot en biodiversiteitsverlies. Daarom is behoud of herstel van natte condities van groot belang.

De discussies toonden aan dat het opzetten van lokale ketens voor biobased bouwmaterialen samenwerking vereist tussen landbouwers, verwerkers, overheden en afnemers zoals woningcorporaties of scholen. In Nederland gebeurt dat onder meer via wooncoöperaties, terwijl Vlaanderen meer gestuurd wordt door projectontwikkelaars en sociale woningbouw.

In de namiddag volgde een terreinbezoek aan een perceel met lisdoddeteelt in een beekdal, beheerd via Waterschap Aa en Maas. De deelnemers kregen toelichting bij de waterhuishouding, bemaling via drainageslangen, oogstmethodes en het gebruik van de lisdoddepluimen als vulmateriaal. Een belangrijke randvoorwaarde was het beperken van water- en muggenoverlast in de omgeving.

De themadag maakte duidelijk dat natte teelten, zoals lisdodde, niet alleen bijdragen aan klimaatmitigatie, maar ook potentieel bieden voor nieuwe verdienmodellen in de landbouw en circulaire toepassingen in de bouwsector. Projecten zoals ADMIRE, CASCO, Paludi & Markt en Paludi & Bouw zetten hier verder op in, met aandacht voor wetenschappelijke onderbouwing, praktijktoepassingen en beleidsafstemming.