Missiegedreven innovatiebeleid: een verkenning aan de hand van buitenlandse beleidsontwikkeling

Missiegedreven innovatiebeleid is trending. Missiegedreven innovatiebeleid wil niet alleen de technologie en het innovatievermogen van ondernemingen stimuleren maar ook de grote sociale, ecologische en economische uitdagingen van de 21ste eeuw aanpakken. De Vlaamse Regering wil hier graag mee aan de slag maar de beleidsontwikkeling staat nog in haar kinderschoenen. De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) zet daarom een aantal krijtlijnen uit waaraan missiegedreven innovatiebeleid moet …

Missiegedreven innovatiebeleid is trending. Missiegedreven innovatiebeleid wil niet alleen de technologie en het innovatievermogen van ondernemingen stimuleren maar ook de grote sociale, ecologische en economische uitdagingen van de 21ste eeuw aanpakken. De Vlaamse Regering wil hier graag mee aan de slag maar de beleidsontwikkeling staat nog in haar kinderschoenen. De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) zet daarom een aantal krijtlijnen uit waaraan missiegedreven innovatiebeleid moet voldoen. De Vlaamse sociale partners schuiven vijf bouwstenen naar voren voor een missiegedreven innovatiebeleid: zorg voor burgerbetrokkenheid, focus op welgekozen missies, stem de ondersteunende instrumenten op maat af, verzeker de ondersteuning van een sterke, ambitieuze overheid en maak werk van een monitoring- en evaluatiesysteem dat bijsturingen toelaat.

In een nieuw rapport van de SERV- Stichting Innovatie & Arbeid worden aanbevelingen van internationale experten samengebracht met goede buitenlandse voorbeelden. Hieruit blijkt dat een missiegedreven innovatiebeleid meest baat heeft bij de zogenaamde quadruple helix benadering. Dit is een innovatie- en samenwerkingsmodel dat uitgaat van de dynamiek tussen vier spelers: de overheid, het bedrijfsleven, de academische wereld en de burgers/het maatschappelijk middenveld. Vooral de betrokkenheid van deze laatste speler is nieuw: voor een missiegedreven innovatiebeleid is een ondersteunend maatschappelijk draagvlak duidelijk essentieel. De aanpak van een missiegedreven innovatiebeleid vraagt om inventief en creatief maatwerk door een wendbare overheid. Door burgers te betrekken, verschillende disciplines en sectoren te overbruggen en onderzoek en innovatie te verweven met algemene beleidsoverwegingen, kan een dynamische omslag in de beleidsvorming gemaakt worden. Inspirerende voorbeelden zijn o.a. specifieke missiegedreven initiatieven zoals de Energiewende (Duitsland), Vinnova (Zweden), Pilot-E of de 21-Platforms (Noorwegen).