Meetnet Agrarische Soorten: monitoring agrarische fauna in Vlaanderen met focus op De Moeren en Oostelijke leemstreek

Deze studie beschrijft de ontwikkeling van het Meetnet Agrarische Soorten (MAS), dat is opgezet als een Vlaams instrument om de toestand van akkervogels en andere agrarische fauna te monitoren. Aanleiding is de vastgestelde achteruitgang van biodiversiteit in landbouwgebieden, met boerenlandvogels als indicatorsoorten. Bestaande meetnetten zoals ABV en BBV bieden waardevolle informatie, maar schieten tekort voor het gericht evalueren van de impact van beheersmaatregelen en beleid.

De pilootstudi…

Deze studie beschrijft de ontwikkeling van het Meetnet Agrarische Soorten (MAS), dat is opgezet als een Vlaams instrument om de toestand van akkervogels en andere agrarische fauna te monitoren. Aanleiding is de vastgestelde achteruitgang van biodiversiteit in landbouwgebieden, met boerenlandvogels als indicatorsoorten. Bestaande meetnetten zoals ABV en BBV bieden waardevolle informatie, maar schieten tekort voor het gericht evalueren van de impact van beheersmaatregelen en beleid.

De pilootstudie vond plaats in twee regio’s: De Moeren (in West-Vlaanderen) en de Oostelijke leemstreek. In deze gebieden werden op gestandaardiseerde wijze tellingen uitgevoerd via een ruimtelijk gebalanceerde en gestratificeerde steekproeftrekking. Daarbij werd gebruikgemaakt van zowel professionele tellers als vrijwilligers. De gegevens werden onder meer geanalyseerd met distance sampling-methodes, waardoor de dichtheid van soorten zoals de Veldleeuwerik kon worden geraamd, inclusief correctie voor detectiekansen. Voor De Moeren werd een minimale gebiedsgrootte van 5000 ha aangehouden.

Uit de resultaten blijkt dat binnen de SBP-gebieden (soortenbeschermingsprogramma) een hogere dichtheid aan Veldleeuweriken voorkomt, en dat open landschappen een positief effect hebben op de aanwezigheid van akkervogels. De methode laat ook toe om regionale verschillen zichtbaar te maken: in de Oostelijke leemstreek werden bijvoorbeeld drie keer zoveel broedparen Veldleeuwerik per 100 ha geteld als in De Moeren.

Het MAS wordt aanbevolen als beleidsmonitoringinstrument voor Vlaanderen, met toepassing op zowel macro- als mesoniveau. Een opschaling naar het volledige Vlaamse landbouwgebied wordt als haalbaar en wenselijk beschouwd, op voorwaarde van blijvende inzet op vrijwilligerswerking, kwaliteitsbewaking en langdurige opvolging. Voor de monitoring van Haas blijken de resultaten minder betrouwbaar voor absolute schattingen, maar wel bruikbaar voor het opvolgen van trends.

Deze tekst is gebaseerd op de originele bron en tot stand gekomen met inzet van AI-technologie. Controleer bij twijfel en hergebruik de bron voor juistheid en actualiteit.