Hoe brengen we meer biodiversiteit in het landschap? Analyse op basis van plattelandsprojecten

Deze evaluatiestudie onderzoekt hoe plattelandsprojecten in Vlaanderen bijdragen aan meer biodiversiteit en landschapskwaliteit. De focus ligt op 25 projecten uit het OKW- en LEADER-programma, gesteund binnen het Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO). Deze projecten werden geanalyseerd aan de hand van het RE-AIM-model, dat niet alleen de effectiviteit, maar ook de reikwijdte, implementatie, adoptie en duurzaamheid van de initiatieven evalueert.

De studie benadrukt dat biodiversiteit en l…

Deze evaluatiestudie onderzoekt hoe plattelandsprojecten in Vlaanderen bijdragen aan meer biodiversiteit en landschapskwaliteit. De focus ligt op 25 projecten uit het OKW- en LEADER-programma, gesteund binnen het Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO). Deze projecten werden geanalyseerd aan de hand van het RE-AIM-model, dat niet alleen de effectiviteit, maar ook de reikwijdte, implementatie, adoptie en duurzaamheid van de initiatieven evalueert.

De studie benadrukt dat biodiversiteit en landschapskwaliteit vaak nog te vaag of impliciet geformuleerd zijn in projectdoelstellingen, waardoor monitoring moeilijk blijft. Initiatiefnemers zijn terughoudend om hierover concrete indicatoren te gebruiken, uit vrees voor bijkomende verplichtingen. Toch blijkt uit de analyse dat succesfactoren vooral liggen in kennisdeling, persoonlijk engagement, samenwerking met diverse actoren en het creëren van inspirerende beelden en voorbeelden. Dialoog en vertrouwen tussen actoren zijn daarbij essentieel.

Daarnaast biedt de studie aanbevelingen op verschillende niveaus. Op strategisch vlak roept ze op tot een duidelijkere rol van korte projecten in het bredere transitieproces van het Vlaamse platteland. Op beleidsniveau pleit ze voor structurele verankering, betere kennisdeling en ondersteuning van lokale actoren. Ten slotte reikt het rapport praktische aanbevelingen aan voor nieuwe projectindieners, zoals het belang van herhaald contact met de doelgroep, het gebruik van erkende experten, en het betrekken van burgers via citizen science.

De studie beklemtoont ook het belang van sterke netwerken. Organisaties zoals Regionale Landschappen, Boerennatuur Vlaanderen en lokale besturen nemen vaak het voortouw. Samenwerkingen tussen actoren versterken sociale cohesie en verhogen de impact van projecten, al blijft de coördinatie van zulke netwerken tijdsintensief.