Na vijf jaar de inspanningen, realisaties en uitdagingen bij de verduurzaming van de melkveehouderij in de kijker te zetten, is het in deze zesde editie van het factbook hoog tijd om de verduurzaming in de volgende schakel van de keten te belichten: de zuivelverwerking. Ook hier worden serieuze stappen gezet. En dat is nodig, want om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken, worden van alle sectoren belangrijke inspanningen verwacht. De vragen en uitdagingen zijn multifactorieel en gaan van verduurzaming van verpakking, verhoging van energie-efficiëntie en verlaging van koolstofvoetafdruk, tot verbeterde afvalverwerking, vermindering van voedselverlies en meer waterhergebruik.
Een blik op toekomst levert vele uitdagingen, maar – daar ben ik van overtuigd – ook talloze opportuniteiten. Door breed in te zetten op verduurzaming kunnen en zullen we als zuivelsector deel uitmaken van die beoogde transitie naar een duurzamer voedingssysteem. Waar staan we vandaag al? In het eerste hoofdstuk van dit factbook tonen we de resultaten van onze duurzaamheidsmonitor, van melkveehouderij over transport tot zuivelverwerking doorheen de jaren. Verduurzaming is een continu verbeterproces dat we hier proberen inzichtelijk te maken met feiten en cijfers.
Vervolgens zoomen we in dit factbook in op twee uitermate belangrijke thema’s in de zuivelindustrie: duurzame verpakkingen en waterhergebruik.
Als het gaat over verduurzaming van verpakkingen, mogen we in geen geval de functionaliteit ervan uit het oog verliezen. Een verpakking beschermt een voedingsproduct en geeft het een optimale houdbaarheid mee. Dat is ook wat professor Peter Ragaert, verpakkingsexpert aan de UGent, benadrukt. Duurzaamheid
is een complex verhaal, en vergt nauwe samenwerking tussen alle betrokken actoren. Dat is binnen het verpakkingsdomein niet anders, aldus de professor. Gelukkig zijn er al inspirerende voorbeelden in de praktijk te vinden. We belichten voorbeelden van Inex, FrieslandCampina en Olympia die elk op hun manier slimmer omgaan met verpakkingen. Al deze initiatieven leiden niet alleen tot een betere recycleerbaarheid van de verpakkingen en een lager gebruik van grondstoffen, maar ook tot een daling van CO2-uitstoot, energie- en waterverbruik.
Ook op het vlak van waterhergebruik werden al mooie resultaten geboekt: in tien jaar verminderde de Belgische zuivelindustrie het waterverbruik met 29% en werd steeds meer ingezet op alternatieve waterbronnen, ondertussen goed voor 34% van al het gebruikte water. Gerecycleerd afvalwater of water uit de melk zelf zijn hierbij belangrijke bronnen. En met deze cijfers zijn we blijkbaar de beste leerling van de klas. Dat vertelt Charlotte Boeckaert, waterinnovator bij Vlakwa, in dit factbook. We brengen daarbij enkele praktijkvoorbeelden van Milcobel en Danone.
De weg naar verduurzaming is ingeslagen. Dit is een gestaag proces waar we samen in de keten aan werken. Samen met onze melkveehouders, samen met experts en wetenschappers, samen met onze toeleveranciers, en samen met de overheid. Laten we deze weg dan ook samen verder zetten, en zo de plaats van lokale zuivelproducten in een meer duurzaam voedingssysteem bestendigen
