ERK Speciaal verslag, 2025, 10: Arbeidsmarkthervormingen in nationale herstel- en veerkrachtplannen, beperkte resultaten en onvoldoende aanpak van structurele uitdagingen in EU

Dit speciaal verslag van de Europese Rekenkamer onderzoekt hoe EU-lidstaten arbeidsmarkthervormingen opnemen in hun nationale herstel- en veerkrachtplannen (RRF) en in welke mate deze bijdragen aan het oplossen van structurele problemen die eerder werden vastgesteld via landspecifieke aanbevelingen (LSA’s) in het kader van het Europees Semester.

De controleperiode richtte zich op 98 hervormingen in 25 lidstaten. De Rekenkamer concludeert dat hoewel de meeste hervormingen hun geplande output hebb…

Dit speciaal verslag van de Europese Rekenkamer onderzoekt hoe EU-lidstaten arbeidsmarkthervormingen opnemen in hun nationale herstel- en veerkrachtplannen (RRF) en in welke mate deze bijdragen aan het oplossen van structurele problemen die eerder werden vastgesteld via landspecifieke aanbevelingen (LSA’s) in het kader van het Europees Semester.

De controleperiode richtte zich op 98 hervormingen in 25 lidstaten. De Rekenkamer concludeert dat hoewel de meeste hervormingen hun geplande output hebben bereikt, de structurele impact beperkt blijft. Slechts één derde van de arbeidsmarktrelevante sub-LSA’s werd met hervormingen aangepakt. In bijna de helft van de gevallen konden de lidstaten geen concrete resultaten aantonen. Het ambitieniveau en de relevantie van de hervormingen verschillen sterk per land, en vaak zijn hervormingen slechts gedeeltelijk gericht op de fundamentele uitdagingen zoals werkgelegenheidskloof, langdurige werkloosheid of toegang tot opleiding.

Hoewel veel hervormingen formeel inspelen op de Europese pijler van sociale rechten, blijven hiaten bestaan in de implementatie ervan. De Europese Rekenkamer stelt vast dat hervormingen zelden het verschil maken in de beoordeling van LSA-uitvoering door de Europese Commissie. Ook ontbreekt in veel gevallen een duidelijke resultaatsindicator of methodologische onderbouwing.

Het verslag formuleert aanbevelingen om de inhoudelijke relevantie van hervormingen te verhogen, hun effecten beter te monitoren, en meer focus te leggen op de aanpak van structurele arbeidsmarktproblemen.

Vermelding van België in het verslag

• Beperkte opvolging van aanbevelingen: België wordt genoemd als één van de lidstaten die slechts marginaal gevolg heeft gegeven aan de arbeidsmarktrelevante sub-LSA’s met hervormingen via de herstel- en veerkrachtfaciliteit 
• Onderzoeksonderwerp in steekproef: België behoort tot de vier lidstaten die diepgaand onderzocht zijn in de steekproef van de Europese Rekenkamer, naast Griekenland, Spanje en Portugal
• Output van hervormingen: Van de vijf hervormingen in België konden voor twee daarvan geen resultaten worden aangetoond; drie werden als met beperkte resultaten beoordeeld; geen enkele werd als significant beschouwd.
• Beperkte impact op beoordeling door de Commissie: België werd ook genoemd in het overzicht van lidstaten waarvoor de Commissie één of meerdere sub-LSA’s als “vooruitgang” beoordeelde in verband met hervormingen, maar enkel op het niveau van “enige vooruitgang”.