De architectuur van een dorp: samen vormgeven aan de dorpen van de toekomst

Deze fiches zijn ontstaan uit een zorg. Onze dorpen veranderen, en dat is goed. Maar ze hebben het moeilijk om hun eigenheid te bewaren. Het is net die eigenheid die zorgt voor de herkenbaarheid van een plek en bewoners en bezoekers helpt zich er mee te identificeren. De doorzichten op het landschap, de straten en het dorpsweefsel, de mix van gebouwen maken samen de kwaliteit van een dorp.
Maar bouw- en verbouwprojecten grijpen het meest direct in op het uitzicht van het dorp. Daar loopt het vaak…

Deze fiches zijn ontstaan uit een zorg. Onze dorpen veranderen, en dat is goed. Maar ze hebben het moeilijk om hun eigenheid te bewaren. Het is net die eigenheid die zorgt voor de herkenbaarheid van een plek en bewoners en bezoekers helpt zich er mee te identificeren. De doorzichten op het landschap, de straten en het dorpsweefsel, de mix van gebouwen maken samen de kwaliteit van een dorp.
Maar bouw- en verbouwprojecten grijpen het meest direct in op het uitzicht van het dorp. Daar loopt het vaak mis, ondanks de geldende bouwvoorschriften. Een blinde gevel met een garagepoort, een breed volume in een smalle straat, een gevel vol glas... ze worden door inwoners en bezoekers aangewezen als erg storend, ze halen zelfs de ziel uit een dorp. Het is vaak ook moeilijk om heel precies uit te drukken wat precies misloopt, omdat we de criteria en de taal ervoor nog niet hebben.
Daarom zijn deze fiches gemaakt: ze helpen om over die kwaliteiten in gesprek te gaan, niet om te gebieden of te verbieden. Elk bouwproject, of het nu om een ingrijpende energetisch renovatie of een totale nieuwbouw gaat, kan eigenlijk baat vinden in deze reeks aanwijzingen, begrippen, maatstaven. Niet alle fiches zijn op elk project in elk dorp van toepassing. Maar ze helpen in elk geval wel om het onder woorden te brengen wat noodzakelijk, wenselijk en uit den boze is, om een project bij te sturen en zelfs om argumenten voor een beoordeling te vinden.
Het samen benoemen van de architecturale kwaliteiten van uw dorp aan de hand van de 25 fiches, is een eerste stap. We weten dat deze fiches werken, net omdat ze vorm kregen in een Westhoekdorp. Lokale besturen, ontwerpers en bouwheren, kunnen op die manier allemaal meewerken aan eigentijdse, intelligente ontwikkelingen die de kwaliteiten van een dorp versterken.