In de zomer van 2022 keurde de Vlaamse Regering de Visienota ‘Beleidsmaatregelen voor de her- en nevenbestemming van parochiekerken in Vlaanderen’ van ministers Somers en Diependaele goed. Tien jaar na de Conceptnota van minister Bourgeois over de toekomst van de Vlaamse parochiekerken is op lokaal niveau de wens en urgentie voor verdere actie, zowel op het terrein als beleidsmatig bijzonder hoog. Het Platform Toekomst Parochiekerken wil hier actief op inzetten.
Voor de Vlaamse Regering is de eerste partner in overleg en besluitvorming over de parochiekerken in Vlaanderen het betrokken representatief orgaan, met name de Vlaamse bisdommen en bisschoppen. Zij tekenen verantwoordelijk voor de uitvoering van het plaatselijk pastoraal plan en voor de toepassing van het Wetboek Kerkelijk Recht. Deze beleidsnota voorziet in hun beleidsmatige en procedurele betrokkenheid bij de verdere uitrol van het voorliggende plan en zijn concrete uitvoering.
Immers, ook de Vlaamse bisdommen en bisschoppen kijken uit naar een mooie toekomst voor de Vlaamse parochiekerken.
De vele adviesvragen en begeleidingstrajecten met betrekking tot kerkenbeleidsplannen, bemiddeling en participatie bij PARCUM tonen de urgentie aan om blijvend ondersteuning te bieden over dit thema. De werkwijze van het Projectbureau kende eveneens een brede waardering op het terrein. Met weinig administratieve stappen konden concrete, kwalitatieve architecturale voorstellen worden voorgelegd van potentiële her- of nevenbestemmingen. Eind 2021 kwam een einde aan het projectbureau. De belangstelling onder de lokale besturen om een toekomst uit te denken én te realiseren voor hun parochiekerken blijft echter groot en zal, gezien het afnemend gebruik van deze gebouwen voor de eredienst en grote onderhoudskosten, ook de komende jaren steeds hoger op de lokale beleidsagenda komen. Daarnaast is duidelijk dat er niet alleen vraag is naar begeleiding voor architecturale haalbaarheidsstudies maar ook naar concrete ondersteuning voor het ganse traject van kerkenbeleidsplan tot uitvoering.
Vandaar dat de VVSG en PARCUM, in samenspraak met actoren op het terrein zoals Vlinter, graag van start willen gaan met een nieuw Platform Toekomst parochiekerken. Dit initiatief wil uitdrukkelijk handen en voeten geven aan de ambities die in de recente Visienota over het thema her- en nevenbestemming van parochiekerken zijn verwoord. De goede zaken die het Projectbureau en PARCUM tot nu uitwerkten, behouden we, maar bovendien bundelen, verbreden en versterken we de werking ervan. Door als VVSG en PARCUM de handen in elkaar te slaan worden zowel adviesverlening, basisinformatie, monitoring, vorming en een breed maar concreet begeleidingsaanbod met één stem gepresenteerd. Het Platform Toekomst Parochiekerken zal bijvoorbeeld ook de private sector actief betrekken bij deze uitdaging en de kwaliteit van de opmaak en uitvoering van kerkenbeleidsplannen bevorderen.
