Landinrichtingsproject de Westhoek VLM : een landschap in balans tussen landbouw, natuur en recreatie

Tussen 1991 en 2001 voerde de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) een grootschalig landinrichtingsproject uit in de Westhoek. Het project had als doel het landschap, de landbouw, de natuur en het toerisme in de regio op elkaar af te stemmen en duurzaam te ontwikkelen.

De belangrijkste doelstellingen waren het herstel en de ontwikkeling van het kleinschalige landschap, het versterken van de landbouwstructuur, het bevorderen van biodiversiteit, het verbeteren van de recreatieve infrastructuur en het op…

Tussen 1991 en 2001 voerde de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) een grootschalig landinrichtingsproject uit in de Westhoek. Het project had als doel het landschap, de landbouw, de natuur en het toerisme in de regio op elkaar af te stemmen en duurzaam te ontwikkelen.

De belangrijkste doelstellingen waren het herstel en de ontwikkeling van het kleinschalige landschap, het versterken van de landbouwstructuur, het bevorderen van biodiversiteit, het verbeteren van de recreatieve infrastructuur en het optimaliseren van het waterbeheer. Concreet betekende dit onder andere het aanplanten van hagen en houtkanten, het herstructureren van percelen via vrijwillige ruilverkaveling, het aanleggen van poelen en trage wegen, en het creëren van wandel- en fietsroutes.

Het projectgebied bevond zich in de zuidelijke Westhoek, met name in de regio rond Heuvelland, Poperinge en delen van Ieper. De aanpak was vernieuwend voor Vlaanderen, met veel aandacht voor gebiedsgericht werken, samenwerking tussen partners, en vrijwillige participatie van landbouwers en grondeigenaars.

De eerste fase van het project liep van 1991 tot 1993 en bestond uit een voorstudie waarin knelpunten en kansen in kaart werden gebracht. Dit resulteerde in 1993 in een richtplan dat als leidraad diende voor de uitvoering. Tussen 1994 en 2001 werden tientallen deelprojecten gerealiseerd.

De resultaten waren indrukwekkend: meer dan 250 kilometer hagen en houtkanten werden aangeplant, trage wegen hersteld, bufferzones ingericht en natuurgebieden versterkt. Het project leverde niet alleen een zichtbaar mooier en functioneler landschap op, maar versterkte ook de streekidentiteit van de Westhoek als waardevol cultuurlandschap.

Het project De Westhoek wordt beschouwd als een pionier binnen de Vlaamse landinrichting en heeft als voorbeeld gediend voor latere projecten. In 2021 verscheen een evaluatierapport over 25 jaar landinrichting in de Westhoek.