FPB Working Papers, 2025, 6: Belgische industrie krimpt sneller dan buurlanden maar farmaceutische sector groeit door

Deze onderzoeksnota vergelijkt op 20 jaar tijd de positie van de verwerkende nijverheid in België met Duitsland, Frankrijk en Nederland. De auteurs tonen dat de “relatieve desindustrialisatie” doorgaat: het aandeel van de industrie in het bbp daalde van 20% in 1995 naar 12% in 2023, en de bijdrage van de sector aan de economische groei verzwakte, ook in crisisvrije periodes. Tegelijk liep de industriële tewerkstelling verder terug tot 9,9% van de binnenlandse werkgelegenheid.

De studie kadert de…

Deze onderzoeksnota vergelijkt op 20 jaar tijd de positie van de verwerkende nijverheid in België met Duitsland, Frankrijk en Nederland. De auteurs tonen dat de “relatieve desindustrialisatie” doorgaat: het aandeel van de industrie in het bbp daalde van 20% in 1995 naar 12% in 2023, en de bijdrage van de sector aan de economische groei verzwakte, ook in crisisvrije periodes. Tegelijk liep de industriële tewerkstelling verder terug tot 9,9% van de binnenlandse werkgelegenheid.

De studie kadert de uitdagingen voor het concurrentievermogen: hogere arbeidskosten op korte termijn door indexatie, stijgende inputprijzen en in het bijzonder de energiecomponent. De energie-intensiteit ligt in België gemiddeld hoger dan in de buurlanden; hierdoor wegen de elektriciteits- en gasprijzen zwaarder door, vooral voor energie-intensieve industrieën.

Op innovatievlak blijft de industrie het meest R&D-intensieve segment, met hogere R&D-intensiteiten dan in Duitsland en Frankrijk; tegelijk verschuiven de grootste R&D-uitgaven richting farmacie en (buiten de industrie) wetenschappelijke R&D en ICT-diensten.

Productiviteitsgroei in de industrie is na COVID afgezwakt; de bijdrage van totale factorproductiviteit (PTF) werd negatief, terwijl kapitaalintensiteit relatief meer bijdroeg dan in de totale economie. In de periode 2012-2019 presteerde België qua PTF beter dan Frankrijk en (toen) Duitsland, maar onder Nederland.

De auteurs wijzen op hefbomen voor beleid: doelgerichter en eenvoudiger R&D-stimulansen, betere afstemming tussen overheidsniveaus, en versterking van infrastructuur en menselijk kapitaal. Daarnaast speelt het Europese kader (o.m. nieuw staatssteunkader voor “Clean Industrial Deal”) mee: het versoepelt directe steun voor de transitie, maar kan ook competitie tussen lidstaten aanwakkeren.

Kortom: België blijft sterk export- en industriegerelateerd, maar de industrie moet tegelijk digitaliseren en verduurzamen om competitief te blijven. De analyse biedt richting voor beleid en bedrijven, met benchmarks t.o.v. de buurlanden.

Deze tekst is gebaseerd op de originele bron en tot stand gekomen met inzet van AI-technologie. Controleer bij twijfel en hergebruik de bron voor juistheid en actualiteit.