Verordening (EU) 2023/1115 EUDR : ontbossingsvrije toeleveringsketens in de EU — grondstoffen (runderen, cacao, koffie, palmolie, rubber, soja, hout) en due diligence

Deze verordening legt EU-regels vast voor het in de handel brengen, aanbieden op de EU-markt en uitvoeren van producten die gemaakt zijn van of gevoederd met zeven ‘relevante grondstoffen’: runderen, cacao, koffie, oliepalm, rubber, soja en hout. Doel is de door EU-consumptie gestimuleerde ontbossing en bosdegradatie wereldwijd te verminderen en zo broeikasgasemissies en biodiversiteitsverlies terug te dringen. Het gaat om bindende zorgvuldigheidseisen (due diligence) voor marktdeelnemers en (ni…

Deze verordening legt EU-regels vast voor het in de handel brengen, aanbieden op de EU-markt en uitvoeren van producten die gemaakt zijn van of gevoederd met zeven ‘relevante grondstoffen’: runderen, cacao, koffie, oliepalm, rubber, soja en hout. Doel is de door EU-consumptie gestimuleerde ontbossing en bosdegradatie wereldwijd te verminderen en zo broeikasgasemissies en biodiversiteitsverlies terug te dringen. Het gaat om bindende zorgvuldigheidseisen (due diligence) voor marktdeelnemers en (niet-kmo)-handelaren: zij moeten informatie over herkomst en geolocatie van percelen verzamelen, een risicobeoordeling uitvoeren en, waar nodig, risicobeperkende maatregelen nemen vóór producten op de markt komen of worden uitgevoerd. Producten moeten ontbossingsvrij zijn (geen ontbossing na 31 december 2020) en geproduceerd volgens de relevante wetgeving van het land van productie; elke zending moet vergezeld zijn van een zorgvuldigheidsverklaring in een EU-informatiesysteem.

De verordening voorziet in een benchmarkingsysteem dat landen (of delen ervan) indeelt als laag, standaard of hoog risico. Voor laagrisicolanden kan de procedure worden vereenvoudigd; voor hoogrisicolanden worden controles opgevoerd. Lidstaten moeten bevoegde autoriteiten aanwijzen, jaarlijks risicogestuurde controles uitvoeren (met minimumpercentages per risicocategorie) en non-conforme producten uit de handel nemen of terugroepen. Er is aandacht voor rechten van inheemse volkeren (FPIC), governance, fraude-risico’s, en voor ondersteuning van kmo’s en kleine landbouwers. De Commissie bouwt een EU-waarnemingscentrum voor ontbossing uit (o.a. met Copernicus-gegevens) en zorgt voor interoperabiliteit met douanesystemen.

De regeling vervangt de vroegere EU-Houtverordening (EUTR) door wettigheid én ontbossingsvrij-criteria te combineren. Ze sluit aan bij de Europese Green Deal, de EU-biodiversiteitsstrategie 2030, de van-boer-tot-bord-strategie en internationale kaders (Parijsakkoord, CBD, SDG’s).

Let op: de verordening bepaalt zelf geen specifieke regionale impact; eventuele gevolgen voor West-Vlaanderen worden in de bron niet afzonderlijk benoemd.