In 2020 verlieten 64.197 jongeren in Vlaanderen de school. Zij kwamen op de arbeidsmarkt tijdens de vroege coronacrisis, in een economisch onzekere periode met een stijgend aantal werkzoekenden en een sterk dalend aantal vacatures. Deze omstandigheden waren niet opportuun voor schoolverlaters die op zoek gingen naar een eerste job.
Maar de Vlaamse arbeidsmarkt herstelde zich behoorlijk snel. Vanaf maart 2021 kende het aantal ontvangen vacatures bij VDAB een spectaculair herstel. Amper een jaar na het uitbreken van de coronacrisis werden er meer jobs gecreëerd dan dat er verdwenen. Een ongeziene nettogroei van banen. Tegelijkertijd daalde het aantal werkzoekenden zonder werk. De krapte op de arbeidsmarkt van voor de coronacrisis was helemaal terug en werd doorheen 2021 steeds nijpender.
Op het meetmoment van 30 juni 2021 bevonden de schoolverlaters zich op een zeer gunstig moment op de arbeidsmarkt: de jobkansen waren groot en de concurrentie met andere werkzoekenden was klein. Dit weerspiegelde zich in een zeer laag aandeel werkzoekende schoolverlaters: 6,6%. Dit is het laagste aandeel van de afgelopen tien jaar.
Het overgrote deel van de schoolverlaters profiteerde volop van de sterke heropleving en kansen van de arbeidsmarkt. Enkel de schoolverlaters uit opleidingen gelieerd aan de reis- en toeristische sector konden hun positie op de arbeidsmarkt nog niet volledig herstellen naar het niveau van voor de coronacrisis.
Voor het eerst wordt gerapporteerd over schoolverlaters uit een duaal leertraject en over alle
schoolverlaters uit hoger beroepsonderwijs (voorgaande jaren waren enkel de gegevens van HBO5 Verpleegkunde beschikbaar). Beide leervormen bereiden voor op een beroep en zijn sterk gericht op werkplekleren. Hierdoor beantwoorden zij zeer goed aan de vraag van de arbeidsmarkt en halen zij gemiddeld een laag aandeel werkzoekende schoolverlaters.
Een diploma blijkt nog steeds ‘het’ toegangsticket tot de arbeidsmarkt. Bijna één op vier schoolverlaters zonder diploma of getuigschrift secundair onderwijs waren geregistreerd als werkzoekend na een jaar. Dit betekent dat ook in tijden van een heroplevende arbeidsmarkt met veel werkopportuniteiten het geen goed idee is om de arbeidsmarkt te betreden zonder eindkwalificatie.
Schoolverlaters met een opleiding tot een zorgberoep hadden globaal gezien de beste kansen op de arbeidsmarkt. Na een jaar was slechts 3% van hen werkzoekend. Er heerst al jaren een groot tekort aan (ver)zorgend personeel, in de eerste plaats aan verpleegkundigen en zorgkundigen. Deze problematiek werd tijdens de coronacrisis extra onderlijnd.
