VLOR Advies, 2021, 23 december: Naar de kern van het lerarenberoep: aanbevelingen voor een versterkt professionaliseringsbeleid

Professionalisering van leraren is in het Vlaams onderwijs al langer een gekend pijnpunt. In vergelijking met hun buitenlandse collega’s, spenderen Vlaamse leraren significant minder tijd aan professionele ontwikkelingsactiviteiten. De belangrijkste belemmeringen om deel te nemen aan professionele ontwikkelingsactiviteiten zijn de moeilijke combinatie met het werkschema en de kostprijs. Leraren ondervinden enerzijds te weinig tijd om zich te professionaliseren. Anderzijds zijn de budgetten voor …

Professionalisering van leraren is in het Vlaams onderwijs al langer een gekend pijnpunt. In vergelijking met hun buitenlandse collega’s, spenderen Vlaamse leraren significant minder tijd aan professionele ontwikkelingsactiviteiten. De belangrijkste belemmeringen om deel te nemen aan professionele ontwikkelingsactiviteiten zijn de moeilijke combinatie met het werkschema en de kostprijs. Leraren ondervinden enerzijds te weinig tijd om zich te professionaliseren. Anderzijds zijn de budgetten voor professionalisering laag: voor het basisonderwijs gaat het om een jaarlijks budget van 66 euro per leraar, in het secundair om 97 euro. De Vlor vindt dat er nood is aan versterking op dat vlak en geeft met dit advies input aan onderwijsminister Ben Weyts, die een plan rond de professionalisering van leraren wil ontwikkelen.

Kernopdracht van de leraar
Professionalisering is een kernopdracht van de leraar. Dat betekent dat een leraar als persoon én als lid van een team, recht heeft op professionalisering. Tegelijk heeft een leraar de verantwoordelijkheid om zich blijvend professioneel te ontwikkelen, als individuele professional en als lid van de school als lerende organisatie. Leraren willen ook geïnspireerd en gevoed worden vanuit hun liefde en engagement voor onderwijs.

Een versterkte professionalisering van de leraar kan ook een belangrijke hefboom zijn voor de (her)waardering van het lerarenberoep en de kwaliteit van het onderwijs.

Tijd en ruimte
Een van de belangrijke voorwaarden voor een sterk professionaliseringsbeleid is dat leraren voldoende tijd en ruimte krijgen om zich te professionaliseren. De Vlor vraagt de overheid dan ook om acties te ondernemen om professionalisering op een structurele manier onderdeel te maken van de opdracht van de leraar.

Sterke vraag vanuit het werkveld
Voor dit advies haalde de Vlor heel wat inspiratie uit het platform dat hij eind vorig schooljaar openstelde voor ideeën over de leraar en het lerarenberoep. De raad maakte ook dankbaar gebruik van de inzichten van het lerarenpanel binnen het project ‘De leraar op school en in de samenleving’.