MORA Advies, 2025, 11 juli: Innovatief varen

Dit advies beantwoordt een vraag over het voorontwerp van besluit rond innovatief varen. De Vlaamse Regering wil met dit besluit een permanent regelgevend kader creëren voor innovatief varen op de openbare waterwegen in het Vlaams Gewest. Het voorstel omvat onder meer autonome en semi-autonome vaartuigen en vaartuigen met alternatieve aandrijfsystemen zoals elektrisch of waterstof.

De raad staat positief tegenover dit initiatief, dat rechtszekerheid kan bieden aan ondernemingen en inno…

Dit advies beantwoordt een vraag over het voorontwerp van besluit rond innovatief varen. De Vlaamse Regering wil met dit besluit een permanent regelgevend kader creëren voor innovatief varen op de openbare waterwegen in het Vlaams Gewest. Het voorstel omvat onder meer autonome en semi-autonome vaartuigen en vaartuigen met alternatieve aandrijfsystemen zoals elektrisch of waterstof.

De raad staat positief tegenover dit initiatief, dat rechtszekerheid kan bieden aan ondernemingen en innovatieve projecten rendabeler kan maken. MORA stelt wel voor om geautomatiseerd varen en alternatieve aandrijfsystemen inhoudelijk te splitsen in aparte besluiten, met een gezamenlijke aanvraagprocedure.

Er is volgens MORA momenteel vooral nood aan regelgeving voor semi-autonoom varen; volledig autonome schepen zijn pas op langere termijn realistisch. Het advies benadrukt dat de regelgeving een opstap moet zijn naar verdere technologische evolutie en geen rem mag vormen. MORA vraagt ook aandacht voor grensoverschrijdende afstemming, met overleg tussen gewesten en buurlanden, en pleit voor opname van dit thema op de Europese beleidsagenda.

Verder formuleert de raad aanbevelingen over de Commissie van Deskundigen, die ontheffingen verleent voor proefprojecten. Die commissie moet transparant zijn, over voldoende technische expertise beschikken en onafhankelijk kunnen oordelen. MORA pleit ook voor verplichte risicoanalyses, duidelijke termijnen voor beslissingen, en juridische verankering van het beslissingsrecht van zowel waterwegbeheerders als havenautoriteiten.

Op het vlak van opleiding en arbeidsmarkt wijst de raad op het belang van aangepaste opleidingen voor bemanning en technisch personeel. De structurele tekorten in de binnenvaartsector zouden deels opgevangen kunnen worden via automatisering, maar ook andere maatregelen blijven noodzakelijk. Tot slot vraagt MORA om een systeem voor opvolging en evaluatie van projecten en technologieën, zodat het beleidskader mee kan evolueren met de praktijk.

Deze tekst is gebaseerd op de originele bron en tot stand gekomen met inzet van AI-technologie. Controleer bij twijfel en hergebruik de bron voor juistheid en actualiteit.