Minaraad Advies, 2022, 011: Lokaal Materialenplan 2023-2030

De Minaraad bracht dit advies uit naar aanleiding van het openbaar onderzoek over het ontwerp Uitvoeringsplan Huishoudelijke afvalstoffen en Gelijkaardige bedrijfsafvalstoffen.
De Minaraad ondersteunt de prioriteiten in het ontwerpplan en de verbanden die gelegd worden tussen het lokale afvalbeleid, het klimaatbeleid en de transitie naar een circulaire economie. Er is echter twijfel over de haalbaarheid van een aantal doelstellingen, daarom vraagt de Raad om het doelbereik expliciet in te schatte…

De Minaraad bracht dit advies uit naar aanleiding van het openbaar onderzoek over het ontwerp Uitvoeringsplan Huishoudelijke afvalstoffen en Gelijkaardige bedrijfsafvalstoffen.
De Minaraad ondersteunt de prioriteiten in het ontwerpplan en de verbanden die gelegd worden tussen het lokale afvalbeleid, het klimaatbeleid en de transitie naar een circulaire economie. Er is echter twijfel over de haalbaarheid van een aantal doelstellingen, daarom vraagt de Raad om het doelbereik expliciet in te schatten en het resultaat mee te nemen naar de geplande evaluatie van het Vlaams energie- en klimaatbeleidsplan.
De Raad vraagt om een langetermijnvisie uit te werken voor de verbrandingsheffingen, die ermee rekening houdt dat afvalverbranding in de toekomst onder het ETS zou kunnen vallen. Ook voor het verbeteren van de kwaliteit van de recyclage en de uitbouw van chemische recyclage is verdere visievorming nodig. De Raad vraagt ook naar een onderzoek over de plaats van systemen van Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) in het bredere materialenbeleid, om de relatie tussen de voorstellen inzake de UPV systemen en de doelstellingen inzake de circulaire economie verder uit te werken. 
Volgens de Minaraad moet er sterker worden ingezet op hergebruik en preventie van afval, rekening houdend met een aantal randvoorwaarden. Daarom vraagt de Raad om de ambitie inzake preventie van verpakkingen te onderbouwen en waar mogelijk te kwantificeren, als een voorbereiding van de Vlaamse inbreng in de gesprekken over de vernieuwing van het interregionale samenwerkingsakkoord. Ook hergebruikdoelstellingen kunnen daar explicieter aan bod komen. De Raad vraagt daarnaast om actiever deel- en herstelinitiatieven te bevorderen en om de ontwikkeling en opschaling van hergebruikssystemen ook financieel te ondersteunen.
De Minaraad hecht veel belang aan de tussentijdse evaluatie. De Raad vraagt meer duidelijkheid over mogelijke acties in de tweede planperiode en suggereert om die te koppelen aan een aantal onderzoeken, zoals de sorteeranalyses. De Raad vraagt om minstens tot dan ook meer ruimte te laten voor maatwerk voor lokale besturen en private actoren in een aantal acties.
De Raad vraagt om een aantal doelstellingen, definities en acties verder te verduidelijken, beveelt aan om voor zoveel mogelijk acties gekwantificeerde doelstellingen op te maken en doet aanbevelingen over een sterkere responsabilisering en handhaving. Specifiek vindt de Raad het plan erg optimistisch over het potentieel voor selectieve inzameling van organisch afval, wijst op de krappe timing om dit overal te organiseren en vraagt om de aannames inzake de verwerking ervan te onderbouwen. Inzake luiers is er binnen de Raad een gedeelde zorg over de tijdige beschikbaarheid van de verwerkingscapaciteit, maar koppelen de raadsorganisaties daar uiteenlopende conclusies aan.