Dit is het tweede Cahier in een publicatiereeks “gebiedsgericht beleid in de praktijk”. Daarmee wil de provincie West-Vlaanderen de vele beleidsontwikkelingen en gebiedsgerichte initiatieven van de afgelopen jaren systematiseren en voor een geïnteresseerd publiek toegankelijk maken, én tezelfdertijd kritische reflectie en debat daaromtrent stimuleren.
Na een evaluatie van de leefbaarheidsaanpak in de Westhoek zoemen we deze keer in op een aantal geïntegreerde gebiedsgerichte projecten. Wat begon als een landschapsstudie op het grondgebied van één gemeente mondde uiteindelijk uit in een globale gebiedsvisie en een geïntegreerd actieplan voor de Leievallei van Kortrijk tot Wervik. In het hinterland van de kust lag een toeristisch-recreatieve visie dan weer aan de basis van een gestructureerde samenwerking tussen de provincie en drie gemeenten voor de ontwikkeling van de Oudlandpolder. Of nog, in de kanaalzone Roeselare-
Leie was de vraag van het Streekplatform “of de provincie een initiatief kon nemen voor een betere landschappelijke integratie van bedrijfsgebouwen en terreinen” de aanzet voor een studieproces over bestuurlijke, sectorale en ruimtelijke grenzen heen. Tot slot was het unieke karakter van de IJzermonding en de vraag tot uitbreiding van de jachthaven in Nieuwpoort de aanleiding voor de opmaak van een structuurschets en een geïntegreerd actieplan.
Deze vier cases, met name de Leievallei, Oudlandpolder, Canal link en het strategisch project Nieuwpoort, worden in dit cahier op vlak van methodische aanpak uitvoerig beschreven. Deze is er immers op gericht om, op basis van een geïntegreerde procesvoering, een antwoord te bieden op complexe maatschappelijke problemen. Maar het is tevens een tijdsintensief proces waarvan de uitkomst niet altijd op voorhand duidelijk is.
Vandaar stelt zich de vraag of dit soort experimenten een voldoende meerwaarde bieden? Daarom hebben we twee deskundigen gevraagd om deze cases kritisch tegen het licht te houden. Rik Houthaeve heeft als planoloog zelf een uitgebreide ervaring met de begeleiding van dit soort processen en heeft als wetenschapper meegewerkt aan diverse publicaties daaromtrent. Joris Voets heeft als bestuurswetenschapper onder meer uitgebreid onderzoek gedaan rond het ROM- project in de Gentse Kanaalzone. Beide komen, vanuit een eigen invalshoek, tot de vaststelling dat de faciliterende rol van de provincie bij de invulling van deze vrije ruimte loont.
