ERK Speciaal verslag, 2025, 7: Europees Fonds voor strategische investeringen - bijdrage aan investeringsgroei, maar streefdoel van 500 miljard euro niet volledig gehaald

In dit speciaal verslag onderzoekt de Europese Rekenkamer de doeltreffendheid van het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI), dat tussen 2015 en 2022 onder het "Junckerplan" 500 miljard euro aan investeringen moest mobiliseren. De EFSI moest de investeringskloof in de EU dichten na de financiële crisis door risicoafdekkingen via de Europese Investeringsbank (EIB) en het Europees Investeringsfonds (EIF).

De controle beoordeelt zowel het infrastructuur- als het KMO-venster van het E…

In dit speciaal verslag onderzoekt de Europese Rekenkamer de doeltreffendheid van het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI), dat tussen 2015 en 2022 onder het "Junckerplan" 500 miljard euro aan investeringen moest mobiliseren. De EFSI moest de investeringskloof in de EU dichten na de financiële crisis door risicoafdekkingen via de Europese Investeringsbank (EIB) en het Europees Investeringsfonds (EIF).

De controle beoordeelt zowel het infrastructuur- als het KMO-venster van het EFSI. Tegen eind 2022 werd weliswaar 482 miljard euro aan investeringen gemobiliseerd, maar de Rekenkamer stelt vast dat het aandeel dat effectief in de reële economie terechtkwam moeilijk te kwantificeren is. Er is onvoldoende controle of de investeringen additioneel waren ten opzichte van wat zonder steun zou zijn gebeurd.

Het fonds werd breed ingezet in vrijwel alle lidstaten, inclusief België, waar KMO’s toegang kregen tot financiering via het SME-venster. Toch was er een concentratie van investeringen in grotere economieën. Ook de rapportering over eindbegunstigden en sectorale spreiding vertoonde lacunes.

De Rekenkamer formuleert aanbevelingen voor het opvolgfonds, InvestEU, met nadruk op betere impactmeting, transparantie en aandacht voor geografische en sociale balans.