ERK Analyse, 2025, 1: Het elektriciteitsnet van de EU klimaatneutraal maken

Deze analyse van de Europese Rekenkamer geeft een stand van zaken over het elektriciteitsnet in de Europese Unie (EU) en hoe dit moet evolueren richting klimaatneutraliteit tegen 2050. De elektriciteitsnetten in de EU zijn cruciaal voor de energietransitie en moeten aangepast worden om betrouwbaar, duurzaam en betaalbaar elektriciteit te kunnen leveren. Om de klimaatdoelstellingen te halen, zijn er grootschalige investeringen nodig in zowel transmissie- als distributienetten. De Europese Commiss…

Deze analyse van de Europese Rekenkamer geeft een stand van zaken over het elektriciteitsnet in de Europese Unie (EU) en hoe dit moet evolueren richting klimaatneutraliteit tegen 2050. De elektriciteitsnetten in de EU zijn cruciaal voor de energietransitie en moeten aangepast worden om betrouwbaar, duurzaam en betaalbaar elektriciteit te kunnen leveren. Om de klimaatdoelstellingen te halen, zijn er grootschalige investeringen nodig in zowel transmissie- als distributienetten. De Europese Commissie schat dat hiervoor tot 2050 tussen 1.994 en 2.294 miljard euro nodig zal zijn.

De analyse bespreekt de huidige vertragingen en knelpunten, zoals trage vergunningsprocedures, een tekort aan gespecialiseerde arbeidskrachten en lange voorbereidingstijden voor netprojecten. Daarnaast ligt de focus op manieren om investeringen te optimaliseren via meer systeemflexibiliteit, zoals opslagtechnologie, vraagrespons en betere netplanning.

De EU zet met initiatieven zoals het EU-actieplan voor netwerken en de hervorming van de elektriciteitsmarkt in op meer coördinatie, betere toegang tot financiering en digitalisering van de netten. Ook nationale lidstaten en netbeheerders hebben een sleutelrol, onder meer via hun investeringsplanning en de uitvoering van nationale energie- en klimaatstrategieën.

De publicatie is gebaseerd op openbare informatie en interviews met stakeholders, en bevat geen aanbevelingen, maar wel een overzicht van uitdagingen, knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen.