Decentralisatie naar lokale besturen: Een stand van zaken van de wetenschappelijke literatuur

Decentralisatie staat op de beleidsagenda in heel wat Europese landen. Landen en regio’s hevelen macht en bevoegdheden over naar lagere overheidsniveaus om lokaal maatwerk te stimuleren, het politiek besluitvormingsproces toegankelijker te maken, de efficiëntie en effectiviteit van beleid te verhogen, lokale democratie te versterken en de slagvaardigheid en flexibiliteit van steden en gemeenten uit te breiden (Allain-Dupré, 2018; Asatryan, Feld, & Geys, 2015; Devas & Delay, 2006; Hills, …

Decentralisatie staat op de beleidsagenda in heel wat Europese landen. Landen en regio’s hevelen macht en bevoegdheden over naar lagere overheidsniveaus om lokaal maatwerk te stimuleren, het politiek besluitvormingsproces toegankelijker te maken, de efficiëntie en effectiviteit van beleid te verhogen, lokale democratie te versterken en de slagvaardigheid en flexibiliteit van steden en gemeenten uit te breiden (Allain-Dupré, 2018; Asatryan, Feld, & Geys, 2015; Devas & Delay, 2006; Hills, 1997; Hooghe et al., 2016; Ivanyna & Shah, 2014; Ladner, Keuffer, & Baldersheim, 2015; Larson & Ribot, 2004; Tiebout, 1956).

Ook in Vlaanderen staat decentralisatie al een hele poos op de beleidsagenda. Zo kwam in het Vlaams regeerakkoord 2014-2019 duidelijk de ambitie naar voor om autonomie van steden en gemeenten te vergroten en werd de paritaire commissie Decentralisatie opgericht. Het Vlaams regeerakkoord 2019- 2024 herneemt de ambitie om in overleg met de lokale besturen de lokale autonomie te versterken, Vlaamse sturing te verminderen en meer vrijheidsgraden aan de steden en gemeenten toe te kennen. Het systeem van trekkingsrechten of forfaitaire financiering is een voorbeeld van deze ambitie (bijv. het open ruimte fonds, responsabiliseringsbijdrage, klimaatpact en corona-middelen noodfonds vrije tijd en welzijn)