De impact van de financiële crisis op verenigingen: enquête bij Belgische verenigingen

Zoals in een groot aantal andere Europese landen spelen ook in België verenigingen een steeds belangrijker rol in de samenleving: hun missies zijn van algemeen belang of/en ze brengen vernieuwende oplossingen aan voor de nieuwe uitdagingen waar onze samenleving voor staat.

Enkele belangrijke cijfers:

- er zijn in België ongeveer 70.000 actieve verenigingen;
- bijna 17.000 verenigingen hebben een of meer werknemers. De organisaties in de social profit vertegenwoordigen ongeveer 10,5% van het betaa…

Zoals in een groot aantal andere Europese landen spelen ook in België verenigingen een steeds belangrijker rol in de samenleving: hun missies zijn van algemeen belang of/en ze brengen vernieuwende oplossingen aan voor de nieuwe uitdagingen waar onze samenleving voor staat.

Enkele belangrijke cijfers:

- er zijn in België ongeveer 70.000 actieve verenigingen;
- bijna 17.000 verenigingen hebben een of meer werknemers. De organisaties in de social profit vertegenwoordigen ongeveer 10,5% van het betaald werk in ons land;
- als we het hebben over toegevoegde waarde, dat wil zeggen: de bijdrage aan het bruto binnenlands product (BBP), dan is de bijdrage van de verenigingen zonder winstoogmerk te vergelijken met die van de financiële of de bouwsector, en ligt ze hoger dan die van de gezondheidssector;
- de middelen waar organisaties zonder winstoogmerk over beschikken komen voor meer dan 60% uit de openbare financiën, maar de verschillen zijn groot naargelang van de sector. De gezondheids-) en de sociale sector zijn erg afhankelijk van openbare middelen (respectievelijk voor 83,7 en 58,7%). Organisaties in de sectoren cultuur, sport en vrije tijd hangen voor zowat de helft af van overheidssubsidies en doen voor de andere helft een beroep op privéfinanciering.

De Koning Boudewijnstichting wilde in deze context te weten komen wat de impact is van de crisis op het verenigingsleven in België. Zij bestelde met dat doel een peiling bij het bureau Ipsos, dat in de maand april 2010 315 mensen heeft ondervraagd met een verantwoordelijke functie in verenigingen die met name actief zijn in het medisch onderzoek, het werken met kinderen, het milieu, humanitaire facetten, cultuur en de sociale sector. Er werden in totaal 29 vragen gesteld aan organisaties uit de drie gewesten van ons land. Die waren uiteenlopend van grootte, en ze werken ofwel met werknemers ofwel met vrijwilligers.

De vragen hadden betrekking op de volgende aspecten:

- de impact van de crisis op de inkomsten en uitgaven van de verenigingen;
- de impact van de crisis wat betreft de human resources van de verenigingen;
- de impact van de crisis op het strategische vlak.

Uit het onderzoek blijkt onder meer dat een vierde van de verenigingen wel degelijk last heeft van de huidige crisis. Het meest geraakt zijn de culturele sector en kleinere organisaties.
Deze barometer wordt voor het eerst gepubliceerd in de maand juni 2010 en zal in het vervolg jaarlijks plaatsvinden. Doel is de resultaten jaar na naar te kunnen vergelijken.