Sectorconcentratie in Vlaanderen en België: hoe geconcentreerd is de tewerkstelling en wat zijn de grootste sectoren?

In tijden waarin economische crisissen elkaar in een snel tempo opvolgen, lijkt het belangrijker dan ooit dat de arbeidsmarkt weerbaar en veerkrachtig is. Hoe goed een economie bestand is tegen algemene schokken en sectorale crisissen, hangt af van verschillende factoren, waaronder sectordiversificatie. Via een beknopte inleidende literatuur studie bij dit artikel geven we weer dat het type sectoren die aanwezig zijn in een land, en de mate waarin de tewerkstelling geconcentreerd is in een beper…

In tijden waarin economische crisissen elkaar in een snel tempo opvolgen, lijkt het belangrijker dan ooit dat de arbeidsmarkt weerbaar en veerkrachtig is. Hoe goed een economie bestand is tegen algemene schokken en sectorale crisissen, hangt af van verschillende factoren, waaronder sectordiversificatie. Via een beknopte inleidende literatuur studie bij dit artikel geven we weer dat het type sectoren die aanwezig zijn in een land, en de mate waarin de tewerkstelling geconcentreerd is in een beperkt aantal sectoren, mee bepalend zijn voor hoe veerkrachtig een economie wordt beschouwd bij economische schokken. Vervolgens onderzoeken we in welke mate de Vlaamse en Belgische arbeidsmarkt veerkrachtig is in deze zin, door haar sectordiversificatie in beeld te brengen. We doen voor onze analyses beroep op RSZ-data voor de periode 2011-2024, en gaan in op welke sectoren het belangrijkst zijn qua tewerkstelling, en hoe sterk de tewerkstelling geconcentreerd is in bepaalde sectoren, gemeten door de Herfindahl-Hirschmann-index. We komen tot de conclusie dat onze grootste sectoren niet erg volatiel zijn en ook niet sterk gecorreleerd met elkaar. De grootste sectoren naar aantal loontrekkenden in Vlaanderen zijn in 2024 het onderwijs, de gezondheidszorg en de detailhandel. De grootste sectoren voor België zijn nagenoeg dezelfde als die in Vlaanderen en zijn ook niet sterk veranderd tussen 2011 en 2024. De sterkst groeiende sectoren tussen 2011 en 2024 waren diensten in verband met gebouwen, onderwijs, gezondheidszorg en ICT. De sectoren die een daling van het aantal loontrekkenden kenden, waren de openbare administratie en verschillende industriële sectoren. Ondanks de stabiliteit van onze grote sectoren is de tewerkstelling relatief weinig uitgespreid over een groot aantal sectoren, en er is een beperkte stijging in sector concentratie tussen 2011 en 2024. Op basis van de EUKLEMS-data komen we tot de conclusie dat de sectorconcentratie in België bij de top vijf van Europa behoort. Als we alleen naar industriële sectoren kijken, dan scoort België qua sectorconcentratie wel lager dan het Europese gemiddelde.