De Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen heeft zijn eerste advies overgebracht aan Vlaams minister Philippe Muyters. Omdat de war on talent overal woedt, werkte de Raad een advies in 20 actiepunten uit om de beste studenten, onderzoekers en professoren naar Vlaanderen te krijgen en hier te houden.
Wil Vlaanderen tot de top 5 van die innovatieve, ondernemende kennisregio’s behoren, dan dienen we, naast het ontwikkelen van ons eigen talent door scholing en opleiding, ook internationaal toptalent aan te trekken en hier te verankeren. Om de Vlaamse Regering bij deze prioriteit te helpen, heeft de VARIO zijn eerste advies over dit thema afgeleverd. Het advies kwam tot stand op basis van een grondige kwantitatieve en kwalitatieve analyse én na grondig overleg met het werkveld: de kennisinstellingen, bedrijven en bedrijfssectoren, FIT, VDAB … Deze bevindingen werden getoetst aan de jarenlange expertise en knowhow van de VARIO-raadsleden en vervolgens vertaald in een integrale en gecoördineerde strategie van vier grote aanbevelingen, geconcretiseerd in 20 actiepunten.
In dit advies springen enkele opvallende actiepunten in het oog:
- VARIO vraagt een integrale en gecoördineerde strategie uit te werken met snel voelbare resultaten. De sense of urgency is immers groot. VARIO oppert daarom een superintendant aan te stellen, die, rechtstreeks onder de Vlaamse minister-president, de strategie uitrolt, de rollen toebedeelt en de uitvoering van de strategie bewaakt.
- VARIO vraagt om Vlaanderen in het internationale daglicht te zetten met een uitgekiend één-merkbeleid en een levendig kennis- en innovatie-ecosysteem.
- VARIO roept op om werk te maken van een vriendelijk welkombeleid: ga voor een – uiteraard radicaal digitale – one-stop-shop en zorg voor een snelwegprocedure voor toptalent zodat ze hier kunnen studeren, leven en werken.
VARIO vraagt een aangepast doelgroepenbeleid te ontwikkelen voor buitenlandse topstudenten, toponderzoekers en topprofessoren, met het doel dat ze een deel van hun loopbaan doorbrengen in ons economisch weefsel en zo bijdragen aan de welvaart van onze regio. VARIO verwacht dat hiervoor de aantrekkingskracht van onze universiteiten en kennisinstellingen verhoogd wordt en vraagt internationalisering te belonen met harde centen.
Beleidssamenvatting: VARIO-advies: Internationaal toptalent aantrekken en verankeren in Vlaanderen
Werk een integrale en gecoördineerde strategie uit die snel voelbare resultaten oplevert.
- Focus op sense of urgency bij alle partners om internationaal toptalent aan te trekken en te verankeren.
- Werk een integraal en gecoördineerd strategisch plan uit om Vlaanderen uit te bouwen tot een aantrekkelijke innovatiehub voor internationaal toptalent.
- Stel een superintendant aan die de strategie coördineert, opvolgt en evalueert. De intendant ressorteert onder de Vlaamse minister-president.
- Zet in de strategie internationaal toptalent in de hoofdrol rekening houdend met vier brede factoren: (1) aantrekkelijke loopbanen en werk; (2) aantrekkelijke kennis- en innovatie- infrastructuur; (3) aantrekkelijke leefomgeving; (4) soepel migratiebeleid.
- Zorg voor een dynamisch rekruteringsbeleid waardoor Vlaanderen snel kan reageren op wat er elders binnen of buiten Europa gebeurt.
- Organiseer een goede kennisbasis voor de strategie en monitor de doelstellingen op basis van KPI’s.
Zet Vlaanderen in het internationale daglicht met een uitgekiend één-merkbeleid en een levendig kennis- en innovatie-ecosysteem.
- Ontwikkel een nieuwe en krachtige Vlaamse branding om de perceptie op internationaal niveau te verbeteren.
- Blijf investeren in een levendig ecosysteem van excellente kennisinstellingen, ondernemer-schap en innovatie als aantrekkelijke voedingsbodem voor internationaal toptalent.
Maak werk van een vriendelijk welkombeleid.
- Creëer een one-stop-shop voor internationaal toptalent die radicaal digitaal gaat. Deze portaalsite linkt naar verschillende andere websites waarop internationaal talent alle benodigde info terugvindt en alle formaliteiten via digitale weg kan uitvoeren.
- Maak het migratiebeleid voor internationaal hoogopgeleid talent soepel en proactief. Maak werk van de aanbevelingen uit de VIONA-publicatie van 2013 m.b.t. het Vlaamse economisch migratiebeleid voor hoger opgeleiden.
- Stel een snelwegprocedure op voor de Single Permit en voor gezinshereniging. De nieuwe Adviescommissie Economische Migratie kan hierbij een actieve rol spelen.
- Versoepel de decretale taalregeling voor het hoger onderwijs. Voor de masteropleidingen dienen de quota’s te vervallen evenals de vereiste voor equivalente Nederlandstalige opleidingen. Voor de bacheloropleidingen worden de quota’s verhoogd maar blijft de vereiste voor equivalentie bestaan.
- Versoepel de taalvereiste voor buitenlandse docenten nog verder naar taalniveau B1 na vijf jaar.
- Voorzie dienstverlening in het Engels, o.a. in gemeentelijke en stedelijke administraties en bij lokale besturen.
- Zet verder in op betaalbare internationale scholen.
Focus op buitenlandse topstudenten, toponderzoekers en topprofessoren, en beloon internationalisering met harde centen.
- Ontwikkel een aangepast doelgroepenbeleid voor buitenlandse topstudenten, toponderzoekers en topprofessoren.
- Verhoog de internationale aantrekkingskracht van de Vlaamse universiteiten en hogescholen; bv. door binnen bestaande financieringsinstrumenten een budget te oormerken voor internationalisering en hiervoor slimme KPI’s te definiëren (bv. onderdeel van de BOF-sleutel); door een uitbreiding van de beurzen voor internationale topstudenten, bv. in STEM.
- Werk verankeringsstrategieën uit om afgestudeerd en gepromoveerd internationaal toptalent naar de Vlaamse arbeidsmarkt te laten doorstromen zoals de ontwikkeling van slimme KPI’s in de beheersovereenkomsten van de SOCs; het aanmoedigen van intersectorale mobiliteit; persoonlijke loopbaanbegeleiding en -planning te voorzien.
- Haal meer internationale topprofessoren naar Vlaanderen door o.a. een deel van het groeipad voor Zap te oormerken voor internationale topprofessoren, te voorzien in een transparant en internationaal competitief verloningspakket, het percentage buitenlandse topprofessoren binnen het Odysseus-kanaal te verhogen, de taalregeling voor buitenlandse docenten verder te versoepelen, …
- Stel een deel van het inkomen van internationaal toptalent vrij van belastingen. Haal inspiratie uit de 30%-regeling in Nederland.
